Đối với trẻ, kỹ năng lắng nghe là một trong những kỹ năng sống quan trọng trong cuộc sống và sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến các mối quan hệ cũng như sự thành công của trẻ sau này. Vậy phụ huynh cần làm gì để dạy trẻ kỹ năng lắng nghe?
1.Phụ huynh phải có kỹ năng lắng nghe để dạy trẻ:
( Học hè, hoc he, học hè tại Hà Nội, hoc he tai ha noi, học hè cho trẻ, hoc he cho tre, hoc he 2016, học hè 2016, học hè, học hè bán trú, học hè 2016, học hè bán trú 2016, học hè 2016 tại Hà Nội, học hè bán trú 2016 tại Hà Nội)
Phụ huynh muốn trẻ biết lắng nghe, thì cần cho trẻ thấy được rằng bố mẹ cũng sẵn sàng lắng nghe trẻ. Phụ huynh không nên cắt ngang khi bé đang kể chuyện, mà phải kiên nhẫn lắng nghe và thể hiện sự thái độ tích cực trước những gì bé muốn nói. Vậy nên, bố mẹ đừng nên vừa đọc báo hay nói chuyện với người khác vừa trò chuyện với trẻ, hãy hướng sự chú ý vào những gì trẻ muốn nói hay muốn cho bố mẹ xem. Đồng thời, phụ huynh nên hạn chế bớt những vật gây nhiễu trong nhà: đừng để TV hay radio mở suốt ngày để tạo không gian yên tĩnh trong nhà và mọi người có thể dễ dàng lắng nghe xem người khác đang nói gì với mình.
Phụ huynh cũng phải có kỹ năng lắng nghe tích cực trong giao tiếp với trẻ và giao tiếp với người khác:
- Học cách giao tiếp bằng mắt
- Phản hồi và nhắc lại những điểm chính khi con bạn tạm dừng lời.
- Gật đầu và mỉm cười và sử dụng những từ để khuyến khích trẻ
- Đặt những câu hỏi liên quan đến chủ đề mà trẻ đang nói.
- Không cắt ngang, chen lời khi con đang nói
Dạy trẻ cách quan sát và lắng nghe người khác nói, sẽ góp phần định hình phong cách giao tiếp của trẻ. Khi trẻ trẻ biết lắng nghe người khác, trẻ sẽ biết lắng nghe chính bản thân mình.
2.Các bậc phụ huynh cần chú ý rèn luyện cho trẻ một số kỹ năng cụ thể sau đây:
( Học hè, hoc he, học hè tại Hà Nội, hoc he tai ha noi, học hè cho trẻ, hoc he cho tre, hoc he 2016, học hè 2016, học hè, học hè bán trú, học hè 2016, học hè bán trú 2016, học hè 2016 tại Hà Nội, học hè bán trú 2016 tại Hà Nội)
Kỹ năng tạo không khí bình đẳng, cởi mở: Trong quá trình giao tiếp với con cái ở nhà, cha mẹ cần khéo léo chỉ cho con thấy trong mối quan hệ nào thì xác định khoảng cách giữa mình với người đối thoại, tư thế, tác phong, điệu bộ… cho phù hợp. Chẳng hạn, nếu trẻ nói chuyện với người lớn tuổi hơn mình thì phải giữ một khoảng cách vừa phải đủ để nói cho hai người cùng nghe rõ nội dung, không được đút tay túi quần, mắt nhìn đi chỗ khác… Vì đó là những biểu hiện của thái độ không muốn tham gia, thiếu lịch thiệp trong giao tiếp. Ngược lại nói chuyện với các bạn cùng tuổi thì có thể thoải mái hơn.
Không nên gay gắt úa với bé khi giao tiếp.
Kỹ năng bộc lộ sự quan tâm: Cũng qua tư thế, ánh mắt, cử chỉ, điệu bộ gật gù của mình, trẻ có thể biểu hiện sự quan tâm, lắng nghe đến người đối thoại và lời nói của họ. Chẳng hạn như ánh mắt nhìn một cách nhẹ nhàng, chân thật, bao quát toàn bộ người đối diện sẽ khiến họ tự tin hơn.
Kỹ năng gợi mở: Muốn nghe được nhiều, bạn cần giúp trẻ biết cách khuyến khích người đối thoại trút bầu tâm sự bằng một số thủ thuật: Tìm hiểu kỹ và luôn tỏ ra am hiểu chủ đề được nói; phản hồi một cách thích hợp bằng lời và cả điệu bộ; thỉnh thoảng đặt câu hỏi và im lặng lắng nghe một cách quan tâm…
Kỹ năng phản hồi lại: Sau khi nghe người đối thoại trình bày một vấn đề nào đó, bạn có thể yêu cầu trẻ diễn đạt lại nội dung đó theo cách hiểu của mình. Việc phản hồi lại như thế vừa giúp cho người đối thoại biết mình đã hiểu vấn đề như thế nào, có cần giải thích, bổ sung, đính chính gì không, vừa cho họ thấy nội dung họ nói có ý nghĩa rất lớn và đã được chú ý lắng nghe như thế nào. Đó chính là động lực giúp người đối thoại có hứng thú hơn khi giao tiếp.
3.Phụ huynh cẩn dành thời gian cùng trẻ học cách lắng nghe:
( Học hè, hoc he, học hè tại Hà Nội, hoc he tai ha noi, học hè cho trẻ, hoc he cho tre, hoc he 2016, học hè 2016, học hè, học hè bán trú, học hè 2016, học hè bán trú 2016, học hè 2016 tại Hà Nội, học hè bán trú 2016 tại Hà Nội)
-Phụ huynh nên dành nhiều thời gian để đọc, kể cho con những câu chuyện và yêu cầu con kể lại. Tùy thuộc vào độ tuổi và khả năng tập trung lắng nghe của trẻ để con những câu chuyện phù hợp, hấp dẫn với trẻ. Sau đó, phụ huynh cần tăng dần độ dài và chi tiết của câu chuyện để rèn sự lắng nghe và tập trung lắng nghe cho trẻ.
Nên lắng nghe những câu chuyện của bé.
-Ngoài ra, phụ huynh có thể cho trẻ xem cách chương trình, bộ phim phù hợp với lứa tuổi. Sau đó đặt câu hỏi về nội dung chi tiết chương trình, bộ phim mà trẻ vừa được xem. Do vậy, yêu cầu trẻ phải chú ý lắng nghe để có thể trả lời chính xác các câu hỏi để từ đó trẻ cũng rèn luyện cách kết hợp các giác quan trong quá trình lắng nghe để lắng nghe đạt hiệu quả cao nhất. Trẻ xứng đáng nhận được lời động viên, khích lệ hay một phần thưởng nho nhỏ của bố mẹ khi trẻ trả lời tốt các câu hỏi.
- Để giúp con bạn học cách lắng nghe, khi nói chuyện hãy nhìn vào đôi mắt của trẻ. Điều đó làm cho trẻ hiểu trẻ rất quan trọng, cha mẹ rất cần trẻ lắng nghe, nó vừa khiến trẻ tò mò lại rất thích thú bởi cảm giác mình được tôn trọng như một người lớn vậy.
- Khi nói chuyện với trẻ, hãy dùng một giọng nói nhẹ nhàng, thỉnh thoảng chỉ thì thầm thôi, bạn sẽ rèn cho trẻ cách lắng nghe, tập trung và chú tâm vào câu chuyện.
- Hãy tỏ ra ân cần, tôn trọng và lịch sự khi trò chuyện với con. Bởi vì, cũng như người lớn, trẻ không thể lắng nghe khi chúng cảm thấy cách nói chuyện của bạn khó chịu, không hấp dẫn, không quan tâm đến trẻ, không làm trẻ cảm thấy cần phải ngồi nghe. Một khi trẻ cảm thấy được tôn trọng, lịch sự, chúng sẽ cố gắng ngồi lại bằng thái độ tôn trọng và lịch sự không kém.
- Dạy trẻ cách lắng nghe bằng cách lắng nghe chúng. Hãy gợi ý cho con kể câu chuyện của chúng. Hãy kiên nhẫn lắng nghe, nhìn vào đôi mắt trẻ và không ngừng khuyến khích, “Ồ thế à”, “Rồi sao nữa con”, “Câu chuyện của con thật thú vị”…
Dành thời gian để lắng nghe trẻ nói chuyện.
- Đừng xao lãng hoặc làm ngơ khi con bạn muốn nói chuyện với bạn. Điều này thể hiện thái độ lịch sự để trẻ hiểu rằng khi ai đó muốn nói chuyện, tâm sự với mình thì hãy lắng nghe bằng tất cả sự quan tâm, bởi vì họ đã tin tưởng, cần mình và rất yêu mến mình.
- Nói ngắn gọn, và hướng đến trung tâm của vấn đề, tránh dông dài và tranh cãi, trẻ không đủ kiên nhẫn để lắng nghe những điều mà chúng không hiểu hoặc điều gì đó mà chúng cảm thấy không quan trọng, không muốn quan tâm.
- Dùng ngôn ngữ, cách diễn đạt của trẻ khi nói chuyện với trẻ, cố gắng dùng những từ ngữ đơn giản, rõ nghĩa và dễ hiểu để chúng dễ dàng cảm nhận được, tránh diễn đạt dài dòng, ngôn ngữ phức tạp, khó hiểu, chúng là làm giảm đi một nửa sự hấp dẫn của câu chuyện.
- Cuối cùng, hãy đưa ra quan niệm và suy nghĩ của riêng bạn khi trẻ đã kết thúc câu chuyện hoặc đã kết luận vấn đề, đừng cắt ngang câu chuyện của con, cũng đừng vội vã khuyên nhủ, dạy bảo, hãy để bé chủ động suy nghĩ về chúng trước bạn.